์ง๊ธ๊น์ง ํ์ต์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋ชจ๋ธ์ ๋ง๋๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ตํ์๋ค.
์ด์ ํด๋น ๋ชจ๋ธ์ด ์ค์ ๋ก ์ ์๋ํ๋์ง๋ฅผ ์์๋ด์ผํ์ง ์๊ฒ ๋๊ฐ?
๋ฐ๋ผ์ ์ ์์ธก
ํ๋์ง(์ ํ ํ๊ท) ๋๋ ์ ๋ถ๋ฅ
ํ๋์ง(๋ก์ง์คํฑ ํ๊ท)๋ฅผ ํ๊ฐํ๋ ๊ธฐ์ค๋ค์ ๋ํด ์์๋ณด์.
๋ชจ๋ธ์ด ์ ํ์ต๋์๋์ง ์ด๋ป๊ฒ ์ฐ๋ฆฌ๋ ํ๊ฐํ ์ ์์๊น? ๋ฐ๋ก ์ ํ๋์ด๋ค.
์ ํ๋๋ฅผ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํด ๋ชจ๋ธ์ test data
๋ฅผ ๋ฃ์ด ๋์จ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ์ ํ์ต์ด ๋์๋์ง ํ๊ฐํ ์ ์๋ค.
ํ์ง๋ง ๋ชจ๋ธ์ ํ์ต์์ผฐ๋ data๋ฅผ test data
๋ก ๊ทธ๋๋ก ์ง์ด๋ฃ๋๋ค๋ฉด, ๋น์ฐํ ํด๋น ๋ฐ์ดํฐ๋ก ํ์ตํ ๋ชจ๋ธ์ด๋ฏ๋ก 100%์ ์ ํ๋๊ฐ ๋์ฌ ๊ฒ์ด๋ค.
(์ด๋ A์ํ๋ฌธ์ ๋ก ๊ณต๋ถํ ํ์์ด ์ค์ ์ํ์์๋ ๋๊ฐ์ A์ํ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์น๋ ๊ฒ๊ณผ ๋์ผํ๋ค.)
๋ฐ๋ผ์ ์ฐ๋ฆฌ๋ test data
๋, ํ์ต์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ๊ณผ๋ ๋ค๋ฅธ sample data
๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค.
๐ ์ฐธ๊ณ )
test data
=vaild data
๊ฐ์ ๋ป.
ํผ๋ ํ๋ ฌ(confusion matrix)์ด๋ ์ค๋ฅ ๊ฒฝํฅ์ ๋ถ์ํ ํ๋ ฌ์ด๋ค.
์ด์ง ๋ฌธ์ (T/F)์ ๋ถ์์ ์ ์ฉ๋๋ฉฐ, ์ด ๋ํ ๋ชจ๋ธ์ด ์ ํ์ต๋์๋์ง ํ๋จํ๋ ์งํ๊ฐ ๋๋ค.
ํผ๋ํ๋ ฌ์์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ 4๊ฐ์ง์ ์ํ๋ฒณ์ผ๋ก ํํ๋๋ค. T P N F (ํฐํผ์์ํ๊ฐ ๋ญ๊ฐ ์
์ ์ ๋ฌ๋ผ๋ถ์ด์ ์ด๋ ๊ฒ ํ๋ค.)
T P N F์ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ ์ฝ๊ฒ ์์๋ณด์.
- T/F (True, False): ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ง๊ณ , ํ๋ฆผ์ ๊ฒฐ์
- T : ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋ง์
- F : ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ํ๋ฆผ
- P/N (Postive Negative): ๋ชจ๋ธ์ด ์์ธกํ ๊ฐ
- P : ์์ธก๊ธฐ(๋ชจ๋ธ)๊ฐ ๋ง๋ค๊ณ ํจ
- N : ์์ธก๊ธฐ(๋ชจ๋ธ)๊ฐ ์๋๋ผ๊ณ ํจ
์ ๊ทธ๋ผ ํผ๋ํ๋ ฌ์ ๋ณธ๊ฒฉ์ ์ผ๋ก ์ดํด๋ณด๋๋ก ํ๋ค.
- ํผ๋ํ๋ ฌ
๋์ถฉ ์๊ฒ ๋๊ฐ?
- TP : T(๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋ง์), P(์์ธก๊ธฐ(๋ชจ๋ธ)๊ฐ ๋ง๋ค๊ณ ํจ) ์ด๋ฐ์์ผ๋ก ๋๋๊ฒ ๋๋ค.
- ์ผ์ชฝ ๊ทธ๋ฆผ์ ์ฐธ๊ณ ์ ์ผ๋ก ๋ณด๋ฉด ๋๋๋ฐ,
actual class๋ ์ค์ ์ ๋ต์ ์์ญ์ ๋ํ๋ด๊ณ predicted class๋ ์์ธก๊ธฐ๊ฐ ์ ๋ต์ผ๋ก ๊ฒ์ถํ ์์ญ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
์ ์ดํด๊ฐ ์๋๋ค๋ฉด ์์๋ฅผ ํตํด ์์๋ณด์.
์์ ) ํฉ๊ฒฉ๊ณผ ๋ถํฉ๊ฒฉ์ผ๋ก ์ด์ง๋ถ๋ฅ๋ฅผ ํ๋ ์์ธก๊ธฐ(๋ชจ๋ธ)๊ฐ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ์.
- ์ค์ ๋ก ํฉ๊ฒฉ์ธ๋ฐ, ๋ถํฉ๊ฒฉ์ ์คฌ๋ค โ ํ๋ ธ์(F), ์์ธก๊ธฐ๊ฐ ๋ถํฉ๊ฒฉ์ ์ค(N) โ (FN)
- ์ค์ ๋ก ๋ถํฉ๊ฒฉ์ธ๋ฐ ํฉ๊ฒฉ์ ์คฌ๋ค โ ํ๋ ธ์(F), ์์ธก๊ธฐ๊ฐ ํฉ๊ฒฉ์ ์ค(P) โ (FP)
- ์ค์ ๋ก ํฉ๊ฒฉ์ธ๋ฐ ํฉ๊ฒฉ์ผ๋ก ์คฌ๋ค โ ๋ง์์(T), ์์ธก๊ธฐ๊ฐ ํฉ๊ฒฉ์ ์ค(P) โ (TP)
- ์ค์ ๋ก ๋ถํฉ๊ฒฉ์ธ๋ฐ ๋ถํฉ๊ฒฉ์ผ๋ก ์คฌ๋ค โ ๋ง์์(T), ์์ธก๊ธฐ๊ฐ ๋ถํฉ๊ฒฉ์ ์ค(N) โ (TN)
์ฐธ๊ธ์ ๋ฅ ๊ณผ ๊ฑฐ์ง ๊ธ์ ๋ฅ ์ ์ฃผ๋ก ๊ฒ์ถ
์์์ ํ๊ฐ ์งํ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ค. ์ด๋ค์ ๋ชจ๋ ํผ๋ํ๋ ฌ์ ํตํด ๋ง๋ค ์ ์๋ ํ๊ฐ ์งํ์ด๋ค.
- ํผ๋ํ๋ ฌ
์, ์ฐธ ๊ธ์ ๋ฅ ๊ณผ ๊ฑฐ์ง ๊ธ์ ๋ฅ ์ ์๊ธฐ์ํด, ์ต๊ทผ ์ฝ๋ก๋ ์ฌํ๋ฅผ ํตํด ์ดํดํด๋ณด์.
์ค์ ๋ก ์ฝ๋ก๋๊ฐ ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ํ์ฐ๋๋ฉฐ ์ด๋ฌํ ๊ฒ์ถ
์์์ ํ๊ฐ ์งํ์ธ ์ฐธ๊ธ์ ๋ฅ
๊ณผ ๊ฑฐ์ง ๊ธ์ ๋ฅ
์ด ์ ํ๋ ๋ถ์์ ์งํ๋ก ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋์๋ค.
์ฐธ ๊ธ์ ๋ฅ ์ "์ค์ YES(True)์ธ ๊ฐ๋ค ์ค์์ ์์ธกํ YES(True)๋ ์ผ๋งํผ์ธ๊ฐ"๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
Q. PCR ๊ฒ์ฌ๋ฅผ ์ค์ํ๋ค. ์ค์ ์ฝ๋ก๋์ ๊ฑธ๋ฆฐ ํ์๋ค ์ค ์ผ๋ง๋ ์ฝ๋ก๋ ํ์๋ก ๊ฒ์ถํ๋๊ฐ? (์ฐธ ๊ธ์ ๋ฅ )
์ด๋ฅผ ํผ๋ํ๋ ฌ์ ํ์ฉํด์ ๋ํ๋ด๋ ค๋ฉด ์ด๋ป๊ฒ ํด์ผ ํ๋์ง ๊ฐ์ด์ค๋๊ฐ? ๋ฐ๋ก ์ดํด๋ณด์.
๋ถ๋ชจ๋ ์ค์ ์ฝ๋ก๋ ํ์๋ค ์ ์ฒด์ด๋ฏ๋ก, ์ค์ ๊ฐ์ผ์ด๋ YES. ๊ณผ ๊ฐ ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
(์ฝ๋ก๋๊ฐ ๊ฑธ๋ฆฐ ๊ฒ์ด true
์ฆ, YES
์ ํด๋น)
๋ถ์๋ ์ผ๋ง๋ ์ฝ๋ก๋ ํ์๋ก ๊ฒ์ถ
ํ๋๊ฐ ์ด๋ฏ๋ก, ์ค์ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๊ฒ์ถํ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ์ผ์นํ๋ TP ์ฆ, ์ด ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
๋ฏผ๊ฐ๋
๋ผ๊ณ ํ๋ค.Q. PCR ๊ฒ์ฌ๋ฅผ ์ค์ํ๋ค. ์ฝ๋ก๋ ํ์๊ฐ ์๋ ์ฌ๋๋ค์ ์ผ๋ง๋ ์ฝ๋ก๋ ํ์๋ก ๊ฒ์ถํ๋๊ฐ?
๋ฐ๋ก ๋ํ๋ด ๋ณด๋๋กํ์.
์ฝ๋ก๋๊ฐ ์๋ ์ฌ๋๋ค ์ฆ, ์ค์ NO์ธ FP, TN ๊ฐ ๋ถ๋ชจ๊ฐ ๋๋ค. ( ๊ณผ )
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด๋ค ์ค ์ฝ๋ก๋๋ก ๊ฒ์ถํ FP( )๊ฐ ๋ถ์๊ฐ ๋๋ค.
ํน์ด๋
๋ผ๊ณ ํ๋ค.๋ถ๋ฅ
์์์ ๊ธฐ์ค์ ์ ํ๋ (accuracy)๋ฅผ ํตํด ๋ํ๋ธ๋ค.
๋ถ๋ชจ๋ ํผ๋ํ๋ ฌ์ ๊ฐ ์ ์ฒด์ด๊ณ , ๋ถ์๋ T
๊ฐ ๋ถ์ ๊ฐ๋ค(๋ง์ถ ๊ฐ๋ค)์ด๋ค.
๊ฒ์์์๋ ์ฝ๊ฐ ๋ค๋ฅธ ํ๊ฐ์งํ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค.
์ ๋ฐ๋ : ๋ชจ๋ธ์ด Positive๋ผ๊ณ ์์ธกํ ๊ฐ๋ค ์ค ์ค์ ๊ฐ์ด Positive
์ด๋ป๊ฒ ๋ ๊น?
๋ชจ๋ธ์ด P๋ผ๊ณ ์์ธกํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ โกP์ ๊ฐ์ ํ์์ผ๋ก ๋์จ๋ค.
๋ฐ๋ผ์ , ์ด ๋ถ๋ชจ๊ฐ ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
๋ถ์๋ ์ค์ positive์ด๋ฏ๋ก ์ด ๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ๊ฒ์
์์์ ์ ๋ฐ๋๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
- ์ ๋ฐ๋
์ค์ positive์ค์ ๋ง์ถ positive๋ ์ผ๋ง๋ ๋๋๊ฐ?
- ๐ ์ฐธ๊ธ์ ๋ฅ = ๋ฏผ๊ฐ๋ = ์ฌํ๋ฅ ๋ชจ๋ ๋๊ฐ์ ๊ฐ์ด๋ค.
์ด๋ค ์ํฉ(๊ฒ์ถ, ๊ฒ์)์ด ๊ธฐ์ค์ธ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ์ ๊ทธ์ ์ด๋ฆ์ด ๋ฌ๋ผ์ง ๋ฟ์ด๋ค.
๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์คํธ์ ๋ถ๋ฅํ๋ ๋ชจ๋ธ์ด ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ์.
์คํธ์ด(positive), ์คํธ์ด ์๋ ๋ฉ์ผ์ด(negative)์ด๋ค.
์๊ณ๊ฐ์ด ์ฌ๋ผ๊ฐ๋ค๋ฉด ์ด๋ป๊ฒ ๋ ๊น?
๊ฒฐ๊ณผ
์๊ณ๊ฐ์ด ๊ฐ์ํ๋ค๋ฉด ์ด๋ป๊ฒ ๋ ๊น?
๊ฒฐ๊ณผ
์ ๋ฐ๋(Precesion) - ๊ฐ์
์ด ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ฐ๋๋ ๋ชจ๋ธ์ด ์์ธกํ๋ positive์ ๋ฒ์๊ฐ ๋์ด์ก์ผ๋ฏ๋ก ์ฆ, ๋ง์ positive๋ฅผ ๊ฒ์ถํ๋ฏ๋ก ๋ถ๋ชจ๊ฐ ์ปค์ง๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ๋ฐ๋ผ์ ์ ๋ฐ๋๋ ๊ฐ์ํ๋ค.
์ฌํ๋ฅ (Precesion)- ์ฆ๊ฐ
์ฌํ๋ฅ ์ ๊ทธ๋งํผ ๋ชจ๋ธ์ด ๋์ ๋ฒ์์ positiveํ ์์ธก์ ํ๋ฏ๋ก ์ค์ positive๊ฐ์ positive๋ผ๊ณ ์์ธกํ๋ ์ผ์ด์ค๊ฐ ๋ง์์ง๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ ์ฆ, ๋ถ์์์์ ์ ๊ฐ์ด ์ปค์ง๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ฏ๋ก ์ฌํ์จ์ ์ฆ๊ฐํ๋ค.
- ์ ๋ฐ๋์ ์ฌํ๋ฅ ์ trade-off ๊ด๊ณ
๊ฒ์์์์ ์ ๋ฐ๋(precision)์ ์ฌํ์จ(recall)์ ํตํด์ ์กฐํํ๊ท ์ ๊ตฌํ ์ ์๋ค.
์ด๋ฅผ F1 Score๋ผ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
threshold(์๊ณ๊ฐ)์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์๊ณ , ๋ชจ๋ธ์ ๋ถ๋ฅ ์ฑ๋ฅ์ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ.